Wordt een kind (jonger dan 16 jaar) ongeoorloofd meegenomen naar een ander land, dan is er sprake van internationale kinderontvoering. Ongeoorloofd betekent zonder toestemming van de andere gezaghebbende ouder, of in strijd met het gezagsrecht van het land waar het kind zijn gewone verblijfplaats had. De gewone verblijfplaats is de plaats waar het kind vóór zijn ontvoering zijn hoofdverblijfplaats had (de plaats waar het kind woonde, naar school ging en waar het zijn vriendjes had).

Ook wanneer er gezamenlijk gezag bestaat, kan er  sprake zijn van kinderontvoering

Tot voor een aantal jaren werd veelal door politie en justitie aangenomen dat er geen sprake was van strafbaar handelen als een ouder een kind  waarover hij of zij het gedeelde ouderlijk gezag had, ontvoerde of dat kind niet terugbracht na de bezoekregeling. De Hoge Raad heeft echter bij arrest van 15 februari 2005 de veroordeling in stand gelaten van een ouder die een kind in strijd met een door de rechter opgelegde voorziening over omgang niet terugbracht, terwijl hij samen met de andere ouder het gezag over dat kind had.

Op basis van het arrest kan de ouder met eenhoofdig/gedeeld gezag, die door de rechter is belast met de verzorging van het kind aangifte doen bij de politie van 'onttrekking aan het ouderlijk gezag' (art. 279 van het Wetboek van Strafrecht) wanneer het kind wordt ontvoerd. Afhankelijk van de specifieke omstandigheden en na overleg met een Officier van Justitie kan dan onmiddellijk actie worden ondernomen ter opsporing van zowel de ontvoerende ouder als het door hem/haar ontvoerde kind.

Hoe te handelen bij dreigende kinderontvoering?

Indien u vermoedens hebt dat de andere ouder van plan is het kind naar (bijvoorbeeld) zijn of haar land van herkomst te ontvoeren, kunnen wij u adviseren welke stappen u kunt ondernemen om dit te trachten te voorkomen. Het Centrum Internationale Kinderontvoering biedt in deze voorfase eveneens actuele en onpartijdige informatie.

Haags Kinderontvoeringsverdrag

Het belangrijkste internationale instrument ter voorkoming van kinderontvoering is het Haags Kinderontvoeringsverdrag. Uitgangspunt van het Verdrag is dat het kind zo snel mogelijk moet terugkeren naar het land van waaruit het ontvoerd is.  Het verdrag geldt alleen voor kinderen tot en met 16 jaar. Is uw kind ouder dan 16 jaar, dan kunt u zich niet beroepen op het Verdrag.

Hoe te handelen als uw kind ontvoerd is?

Als uw kind is meegenomen naar het buitenland bent u niet gerechtigd om het kind terug te ontvoeren. Dit is in strijd met nationale en internationale wetgeving en kan ernstige juridische gevolgen voor uzelf hebben. Ontvoeren en terugontvoeren is niet in het belang van het kind.

Als uw kind naar een Verdragsland is ontvoerd, kan de Centrale Autoriteit die onderdeel uitmaakt van het Ministerie van Justitie voor u optreden. Zij neemt contact op met de Centrale Autoriteit van het land waar het kind zich bevindt. Deze buitenlandse Centrale Autoriteit probeert het kind vrijwillig te laten terugkeren. Lukt dit niet, dan zal een gerechtelijke procedure worden opgestart. De buitenlandse Centrale Autoriteit doet dit namens u. De rechter kan besluiten dat het kind terug moet keren. De buitenlandse Centrale Autoriteit regelt dan samen met de Nederlandse Centrale Autoriteit de terugkeer. U moet wel binnen één jaar na de ontvoering contact opnemen met de Centrale Autoriteit. Wacht u langer dan één jaar, dan kan worden aangenomen dat u in de ontvoering van uw kind hebt berust.

Ook wanneer uw kind is meegenomen naar een niet-Verdragsland neemt u contact op met de Centrale Autoriteit. Zij registreert de zaak en stuurt het door naar het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Dit ministerie probeert vervolgens langs diplomatieke weg een oplossing te vinden. Het Centrum Internationale Kinderontvoering en/of de Centrale Autoriteit kan u namen van advocaten in het land waarnaar uw kind is ontvoerd doorgeven. U moet zelf een procedure starten om uw kind terug te krijgen in Nederland. Ons kantoor kan u hierin bijstaan.

Wij staan ouders van ontvoerde kinderen bij en onderhouden namens hen contacten met de Centrale Autoriteit, de Jeugd- en Zedenpolitie, het Openbaar Ministerie en de Nederlandse Ambassade in het land waar het kind naartoe is ontvoerd. Ook kunnen wij hen bijstaan met raad en advies over te voeren juridische procedures in Nederland en het land waar het kind naartoe is ontvoerd.

Wat als ú de ontvoerende ouder bent?

Veel ouders zijn zich er niet van bewust, maar als u als Nederlander uw Nederlandse kind (jonger dan 16 jaar oud) na een verblijf in het buitenland zonder toestemming van de andere gezaghebbende ouder meeneemt naar Nederland, maakt u zich schuldig aan ontvoering. De achterblijvende ouder kan met een beroep op het Haags Kinderonvoeringsverdrag terugkeer van het kind naar het land van zijn/haar gewone verblijfplaats eisen. Soms is het echter niet in het belang van het kind om terug te keren. Bijvoorbeeld omdat het kind in een ondraaglijke situatie terechtkomt, bijvoorbeeld indien er sprake is van een gewapend conflict in het betreffende land of indien er sprake is van ernstig huiselijk geweld en er geen afdoende bescherming wordt geboden door de autoriteiten van dat land. Of omdat de ouder die het kind heeft meegenomen naar Nederland, zelf niet terug kan. Als de ontvoerende ouder ook de meest verzorgende ouder was, is terugkeer voor een kind dan erg ingrijpend.

Van Kempen c.s. Advocaten treedt ook op voor ontvoerende ouders. Wij adviseren u over mogelijke oplossingen en staan u bij in gerechtelijke procedures over teruggeleiding.

Voor uw kinderontvoeringszaak kunt u contact opnemen met Monique Ferwerda.